Halay: Orta Anadolu ile Güneydoğu Anadolu'da Çorum, Sivas, Malatya illerinin bulunduğu bölgede, toplu, düz dizi biçiminde ve oyuncuların birbirine tutunarak oynadığı oyun türüdür.
Halay Oyunları
Halay, birlik, beraberlik, yardımlaşma gibi toplu hareket anlamına gelmektedir.
Halayın tanımlarına gelince, davul ve zurna eşliğinde, toplu olarak oynanan en az üç kişiden başlayıp genişleyebilen, toplu düz dizi halinde ve disiplinli bir şekilde oynanan, kadın ve erkek el ele tutuşarak, halka teskil ederek ve muntazam ritimlerle ayak vurarak oynanan oyundur. Halaylar davul ve zurna eşliğinde oynanır. Eller, omuzdan, parmaklardan ve belden tutularak oynanır. Halayın başındaki oyuncuya "halaybaşı", sondaki oyuncuya "poççik" denir.
Mendil sallamanın özel bir önemi vardır. Halaylar 1,2,3,4 bölümlü olarak olabilirler.
Tek bölümlü halaylar: Tek melodiyle hızlanarak oynanırlar.Ancak aynı melodinin ağır olarak devam ettiği halaylarda vardır.
İki bölümlü halaylar: Bunlarda iki melodi ve iki ayrı ritim vardır. Ağır başlayan
birinci bölüme ağırlama denir. Ağırlama kısmı oturaklı ve gösterişli olur. Genellikle
"hoplatma", "yelleme", "yeldirme", "sıktırma", "yürütme" adlarını alır.
Üç bölümlü halaylar: Bu halaylarda 3 melodi ve 3 ritim vardır. Ancak bazen
2 melodi ,3 ritim olabilir. Çoğunlukla "ağırlama" ile başlar "yürütme" ile devam eder, "hoplatma" ile sona erer.
Dört bölümlü halaylar: Bu halaylarda genellikle 4 melodi, 4 ritim bulunur. Her bölümün ayrı adları vardır. Oyun yavaştan başlar gittikçe hızlanır ve son bölümde en hızlı noktaya ulaşır. İlk bölüm "ağırlama" ile başlar, "yanlamaya" geçer "oynatmayla" hızlanır, ""hoplatma" ile son bulur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder